'Beyin Yiyen' amipe karşı umut verici yeni tedaviler geliştiriliyor.
Yeni ilaçlar, hayatı tehdit eden "beyin yiyen" amip enfeksiyonları olan hastalara yardımcı olabilir. (Resim kredisi: Canlı Bilim için Marilyn Perkins)
Naegleria fowleri, yaygın adıyla "beyin yiyen" amip, son derece nadir ama ölümcül bir enfeksiyona neden oluyor. Bu amip, sıcak tatlı su kaynaklarında bulunur ve burundan beyne girerek kısa sürede ölümcül bir beyin enfeksiyonuna yol açar. Bu enfeksiyona yakalananların çoğu, belirtiler başladıktan birkaç gün sonra hayatını kaybeder. ABD'de 1962'den 2022'ye kadar yalnızca 157 vaka kaydedilmiş ve sadece dördü hayatta kalabilmiştir.
Son yıllarda, bu ölümcül enfeksiyonla mücadelede umut verici bir gelişme yaşandı. Miltefosin adlı bir ilaç, "beyin yiyen" amipin neden olduğu primer amebik meningoensefalit (PAM) tedavisinde kullanılmaya başlandı. Bu ilaç, ilk olarak tropikal bir parazit hastalığı olan leishmaniasis için geliştirilmişti. Miltefosin'in kullanımıyla, birkaç hasta hayatta kalmayı başardı. Ancak, tedavi edilen hastaların bir kısmı kalıcı nörolojik hasarlar yaşadı.
Yeni tedavi yöntemleri ve ilaçlar üzerinde çalışmalar devam ediyor. Araştırmacılar, nitroksolin adlı başka bir ilacın laboratuvar ortamında etkili olduğunu buldu. Bu ilaç, Avrupa'da idrar yolu enfeksiyonlarının tedavisinde kullanılıyor ve dünya genelinde yaygın olarak mevcut. Nitroksolin'in insanlarda kullanımı için daha fazla araştırma gerekiyor, ancak mevcut ilaçlardan daha az yan etkiye sahip olabileceği düşünülüyor.
Araştırmacılar, farkındalığı artırarak erken teşhis ve tedaviyi teşvik etmeye çalışıyor. Hızlı teşhis, hastalığın ilerlemeden tedavi edilmesi açısından kritik öneme sahip. Son yıllarda, farkındalığın artması sayesinde teşhislerde ve tedavilerde önemli ilerlemeler kaydedildi.
Naegleria fowleri enfeksiyonuna karşı mRNA aşıları geliştirme çalışmaları da devam ediyor. Bu çalışmalar, gelecekte enfeksiyonların önlenmesinde önemli bir adım olabilir.
Kaynaklar
- Stephanie Pappas, Live Science (26 Temmuz 2024)
- [Live Science Haber](https://www.livescience.com/health/viruses-infections-disease/brain-eating-amoebas-kill-nearly-100-of-victims-could-new-treatments-change-that)
Comments